Postępowanie w sprawach nieletnich / Co to jest postępowanie opiekuńczo-wychowawcze?
Postępowanie wobec nieletniego dzieli się na dwie fazy - najpierw prowadzi się postępowanie wyjaśniające, a następnie w zależności od jego wyników postępowanie opiekuńczo-wychowawcze, albo poprawcze. Jeżeli na podstawie ustaleń dokonanych w toku postępowania wyjaśniającego sędzia rodzinny podjął decyzję o dalszym prowadzeniu postępowania wobec nieletniego w trybie postępowania opiekuńczo-wychowawczego - "łagodniejszego" i nakierowanego na wychowanie, to po jego zakończeniu podejmuje decyzję w formie postanowienia o zastosowaniu wobec nieletniego środków wychowawczych, tj. sąd może:
1) udzielić nieletniemu upomnienia;
2) zobowiązać go do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia;
3) ustanowić nad nim nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna;
4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego;
5) zastosować nadzór kuratora;
6) skierować nieletniego do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją;
7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów;
8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego;
9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim.